SOLAR ELEKTRİK ÜRETİMİ
Fotovoltaik
(PV) hücreler, üzerlerine düşen güneş ışınlarının
(fotonların) % 80’ini emebilmekteler, ama bu enerjinin sadece %
5-23’ünü (bu rakam ideal durumda % 33’e çıkabilecek olup,
halen Türkiye’de piyasada bulunan PV panellerde % 10-16
civarlarındadır) elektriğe dönüştürebilmektedirler.
Emilen enerjinin geri kalan kısmı ise ısıya dönüşmektedir.
Dolayısıyla güneş ışınlarının şiddeti arttıkça bir
taraftan elektrik enerjisine dönüşüm artarken, diğer taraftan da
panellerin sıcaklığı artmakta ve bir noktadan sonra güneş
ışınlarının şiddetinin artmasıyla PV panellerle elde edilen
elektrik enerjisi miktarı artacağına azalmaktadır. İzmir’de
arkası kapalı şekilde şingıl bir çatının üzerine
yerleştirdiğimiz PV panellerin arka yüzey sıcaklığının Temmuz
ayında öğle saatlerinde 95 oC’ye kadar çıktığını ölçtük.
Bu nedenle PV panellerin, arkaları kapalı olmayacak, arkalarından
havayla doğal bir soğutma gerçekleşecek şekilde
yerleştirilmeleri birinci şarttır, ama yeterli değildir. Zira
ülkemizde İzmir’in güneyinde kalan yörelerde arka yüzey
sıcaklığı bu durumda da 75-80oC’lere çıkabilmektedir. Bu
sıcaklıklarda PV hücreler yavaş yavaş kavrulmaya
başladıklarından, panellerin faydalı kullanım ömürleri
çok kısalmaktadır. Çare, panellerin arka yüzeylerinden suyla,
havayla veya ısı pompalarının gazıyla soğutulmalarıdır.
Ancak piyasadaki bu borulu soğutma sistemine sahip hibrit (PV-T)
kolektör/paneller, düz panellere nazaran oldukça daha pahalı
olduklarından, kullanımları yaygınlaşamamaktadır.
ŞEBEKEDEN
BAĞIMSIZ (OFF-GRİD) FOTOVOLTAİK (PV) SİSTEMLER
OFF-GRİD
PV sistemler, elektrik ihtiyacının olup şebekenin
bulunmadığı,oldukça uzak olduğu, şebeke hatının çekilmesinin
çok masraflı olduğu yada şebekenin mevcut olup çok sık
kesintinin yaşandığı yerlerde kullanılır. Kullanım yerleri
olarak genelde düşük enerji ihtiyacı olan yerleşime uzak evler
ve endüstriyel uygulamalar öne çıkar.
Bu
sistemlerde kullanılan ana ekipmanlar güneş paneli,solar şarj
kontrol cihazı, akü ve gerektiği yerlerde invertörlerdir. güneş
panellerinin ürettiği doğru akım (DC) elektrik enerjisi şarj
kontrol cihazı ile regüle edilerek akülere depolanır.DC ile
çalışan elektrikli cihazlar direk aküden yada şarj kontrol
cihazının yük çıkışından beslenirken,alternatik akım (AC)
ile çalışan cihazlara ise enerji, aküye bağlanan bir invertör
üzerinden sağlanır.
OFF
GRİD PV sistem paketleri aydınlatma, tv, uydu alıcısı ve
buzdolabı gibi günlük kullanılan cihazların enerji ihtiyacını
karşılamak üzere Türkiye nin batısındaki kuzey orta ve güney
bölgeler için yaz ve kış ayları dikkate alınarak
tasarlanmıştır.
ŞEBEKEYE
BAĞLI (ON-GRİD) FOTOVOLTAİK (PV) SİSTEMLER
Bu
sistemler sayesinde güneş panellerinde gündüz üretilen
enerji şebeke invertörleri üzerinden elektrik şebekesine
basılarak elektrik abonesinin belli bir zaman periyodundaki elektrik
giderlerinde azaltma , sıfırlama yada kara (elektrik satışı)
durumları sağlanır.
On-Grid
sistemler; şebeke elektriği ve yeterli güneş paneli montaj
alanının bulunduğu her yerde kullanılabilir. Başlıca
ekipmanları güneş panelleri ve invertörleridir. Teknik olarak güç
sınırı olmaksızın her güç ölçeğinde kurulabilirler. Bundan
dolayı bu sistemler en küçük ev uygulamasından en büyük güneş
enerji santrali (GES) uygulamasına kadar geniş bir kullanım alanı
yelpazesine sahiptir.Tarımsal sulama, tarım ve hayvancılık
sektörleri de ayrıca öne çıkan kullanım alanlarıdır.
Türkiye
de 10.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren yenilenebilir enerji
kanunu (YEK) yönetmeliğince her elektrik abonesi 1000 KW
kurulu güç sınırına kadar, yenilenebilir enerji kaynaklarında
ürettiği enerjiyi, üretim lisansı olmadan, kendi ihtiyacı olan
elektriği karşılamak esasıyla şebekeye basabilme hakkına
sahiptir. Abone, bu bağlamda sadece bağlı bulunduğu kamu yada
özel elektrik dağıtım şirketinin prosedürlerine tabidir.
Abonenin ürettiği ve tükettiği enerji, fatura dönemi sonunda
birbirlerinden mahsuplaşılacaktır. Olası bir enerji üretim
fazlalığı durumunda , elektrik dağıtım şirketi bu enerjinin
fazlasını abonenin fatura kesmesi halinde satın alacaktır.
Yıl
içindeki fatura dönemleri boyunca sabit bir elektrik tüketimi olan
bir abonenin, bir fatura dönemi içindeki elektrik ihtiyacını
karşılayıp fazlalık oluşturmadan kurulacak şebekeye bağlı bir
PV sistem ,yaz ayları baz alınarak projelendirilecektir. Bu durumda
abonenin toplam yıllık elektrik giderlerinden ,bulunduğu lokasyona
da bağlı olarak Türkiye güneşlenme şartlarında % 65-80
oranında tasrruf sağlanması beklenmektedir.
Sistemde
kullanılacak ekipmanlar ve keşif öncesi ön maliyet, aşağıdaki
veriler üzerinden yapılacak teknik projelendirme ile ortaya
çıkmaktadır.
GEREKLİ
ÖN BİLGİLER
kWh
cinsinden yaz ayları fatura dönemi sonu elektrk tüketimi (kış
aylarında daha fazla ise bunuda bildiriniz.)
Kurulum
yeri (köy kasaba -şehir adı)
Montajın
yapılacağı çatının ebatları, eğim açısı, güneyden sapma
açısı ve çatın